Trong nhiều năm qua, bệnh nha chu đã trở thành một trong những vấn đề sức khỏe răng miệng phổ biến. Mặc dù bệnh có thể xảy ra ở tất cả mọi đối tượng nhưng không phải ai cũng hiểu rõ bệnh nha chu là gì và nguyên nhân nào gây ra tình trạng này để có thể phòng ngừa và điều trị viêm nha chu hiệu quả

1. Bệnh nha chu là gì?

Nhiều người thường thắc mắc bệnh nha chu là gì? Câu trả lời sẽ có ngay sau đây. Bệnh nha chu là thuật ngữ y khoa đề cập đến tình trạng nhiễm trùng, gây viêm nướu và xương xung quanh răng. Ở giai đoạn đầu, được gọi là bệnh viêm nướu, nướu có thể chỉ bị sưng tấy, đỏ và đôi khi chảy máu. Ở dạng nghiêm trọng hơn, được gọi là bệnh viêm nha chu, nướu có thể bị tụt ra khỏi răng, xương hàm có thể bị tiêu và răng có thể lung lay hoặc thậm chí bị rụng. Bệnh nha chu chủ yếu gặp ở người lớn. Bệnh nha chu và sâu răng là hai mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe răng miệng.

Bệnh có thể xảy ra ở mọi đối tượng, nhưng phần lớn là ở người trưởng thành. Theo các chuyên gia nha khoa, sâu răng và bệnh nha chu được xếp đầu danh sách những tình trạng sức khỏe răng miệng nguy hiểm nhất.

2. Viêm nha chu do đâu?

Viêm nha chu gồm viêm nướu và viêm nha chu phá hủy. Khi bị viêm, tình trạng nhiễm trùng bắt đầu từ nướu lan dần xuống các cấu trúc của mô nha chu bên dưới, làm nướu mất bám dính vào răng, xương ổ răng bị tiêu hủy và túi nha chu được thành lập.

Nguyên nhân gây viêm nha chu

• Thói quen ăn uống không tốt, dùng đồ ăn có nhiều mảnh vụn, có tính acid cao hoặc hút quá nhiều thuốc lá; uống nhiều rượu bia cũng tạo điều kiện để vi khuẩn tấn công nha chu.
• Việc vệ sinh răng miệng không đảm bảo, không đúng cách khiến cho mảng bám cao răng phát triển. Những mảng bám này là nguyên nhân hàng đầu gây ra viêm nha chu.
• Bệnh viêm nha chu cũng có thể hình thành khi cơ thể bị rối loạn nội tiết, suy dinh dưỡng, nhiễm khuẩn…

Biểu hiện của viêm nha chu:

• Nướu (lợi) tấy đỏ, sưng và dễ bị chảy máu, đặc biệt là khi đánh răng hoặc làm sạch kẽ răng rất dễ chảy máu.
• Nướu tụt ra khỏi răng.
• Hơi thở có mùi hôi.
• Túi mủ hình thành giữa răng và nướu.
• Răng bị lung lay hoặc cách xa các răng còn lại.
• Sự thay đổi về sự khít sát nhau của các răng khi cắn.

Viêm nha chu diễn tiến thầm lặng, giai đoạn đầu thường không ảnh hưởng nhiều nên rất dễ bị bỏ qua không điều trị cho đến khi bệnh đã nặng.

Tác hại của viêm nha chu:

• Nướu vùng chân răng bị tụt xuống làm hở chân răng, tạo điều kiện để vi khuẩn tấn công gây ra những tình trạng bất lợi cho sức khỏe răng miệng, như: Sưng nướu, chảy máu chân răng, thậm chí có thể gây mất răng vĩnh viễn.
• Gây đau kéo dài ở vùng thái dương, làm ảnh hưởng tới sức khỏe.
• Gây ra các bệnh nguy hiểm về tim mạch, phổi hoặc đái tháo đường.
• Làm răng suy yếu, giảm chức năng ăn nhai.
• Có thể gây ra tình trạng sinh non ở phụ nữ mang thai.

3. Triệu chứng và dấu hiệu cảnh báo bệnh nha chu là gì?

Nướu răng khỏe mạnh thường có màu hồng nhạt và bám chắc quanh chân răng. Nếu bộ phận này trở nên sưng đỏ, mềm và dễ chảy máu, bạn có nhiều nguy cơ đã mắc bệnh viêm nha chu.

Ngoài ra, trong trường hợp này, người bệnh còn có thể bắt gặp một số biểu hiện bất thường như:

• Màu sắc của nướu đôi khi chuyển thành bầm tím
• Cảm giác đau nhức khó chịu khi dùng tay chạm vào nướu
• Thân răng có vẻ dài hơn bình thường do nướu đang có xu hướng tụt xuống
• Khoảng cách giữa chân của những chiếc răng có xu hướng gia tăng
• Có mủ giữa nướu răng và răng
• Hơi thở bốc mùi khó chịu
• Chảy máu khi đánh răng hoặc xỉa răng, kể cả khi bạn dùng chỉ nha khoa
• Răng lung lay, gây cản trở việc nhai thức ăn
• Trong miệng có vị kim loại
• Có sự thay đổi về khớp cắn
• Có sự thay đổi về độ khít của răng giả từng phần

Nếu việc điều trị viêm nha chu không kịp thời, bạn có thể không giữ được răng. Do đó, nếu nướu răng xuất hiện những triệu chứng trên, hãy đi khám và điều trị sớm bạn nhé!

4. Bệnh nha chu được chẩn đoán như thế nào?

Để xác định một người có mắc bệnh nha chu hay không cũng như mức độ nghiêm trọng của bệnh, các nha sĩ sẽ bắt đầu bằng cách đặt những câu hỏi về bệnh sử và những yếu tố có khả năng thúc đẩy quá trình nhiễm trùng nướu xảy ra.

Sau đó, họ sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe răng miệng, chủ yếu tập trung vào những yếu tố sau, bao gồm:

• Sự hiện diện của mảng bám (cao răng)
• Dấu hiệu chảy máu chân răng
• Tình trạng sức khỏe của nướu răng (độ săn chắc, màu sắc, mức độ sưng…)

Ngoài ra, các chuyên gia còn sử dụng một loại dụng cụ nha khoa chuyên dụng là thám trâm nhằm đo độ sâu của khe hẹp nằm giữa răng và nướu, còn gọi là túi nha chu. Nếu sức khỏe răng nướu của bạn bình thường, kết quả đo sẽ rơi vào khoảng 1 – 3mm. Ngược lại, kết quả lớn hơn 5mm sẽ là lời cảnh báo về sự xuất hiện của bệnh nha chu. Mặt khác, đôi khi bạn cũng cần chụp X-quang để giúp bác sĩ quan sát tốt hơn tình trạng của xương hàm và răng.

5. Điều trị viêm nha chu như thế nào?

5.1. Phương pháp điều trị không phẫu thuật

Nếu các triệu chứng nhẹ, chưa gây ảnh hưởng nghiêm trọng, nha sĩ sẽ chỉ định những thủ thuật không xâm lấn để điều trị viêm nha chu như:

• Lấy vôi răng: Loại bỏ mảng bám cũng như các vi khuẩn tích tụ trên bề mặt răng và dưới nướu răng bằng cách sử dụng sóng âm, laser hoặc dụng cụ nha khoa chuyên dụng.
• Chà chân răng: Mục đích của thủ thuật y khoa này là làm nhẵn bề mặt chân răng, từ đó ngăn chặn vi khuẩn tiếp tục bám lên răng để hình thành mảng bám.
• Uống thuốc kháng sinh: Vi khuẩn là nguyên nhân gốc rễ gây bệnh nên kháng sinh sẽ là thuốc trị bệnh nha chu đem lại hiệu quả tốt trong việc kiểm soát tình trạng nhiễm trùng.

5.2. Các thủ thuật điều trị xâm lấn

Nhiều người thường thắc mắc điều trị viêm nha chu thể nặng được thực hiện như thế nào? Theo các chuyên gia nha khoa, trong trường hợp viêm nha chu nặng hay các triệu chứng đã nghiêm trọng hoặc các giải pháp điều trị không xâm lấn không còn phù hợp, phẫu thuật nha khoa sẽ là giải pháp cuối cùng.

Những loại phẫu thuật dùng trong điều trị bệnh nha chu thường là:

• Phẫu thuật Flap (giảm độ sâu của túi nha chu): Bác sĩ nha khoa sẽ rạch một hoặc nhiều đường nhỏ ở nướu để làm lộ chân răng, từ đó giúp quá trình cạo vôi và chà chân răng trở nên dễ dàng hơn.
• Ghép mô mềm: Sử dụng mô lấy từ vòm miệng để lấp vào phần nướu bị tổn thương và mất đi
• Ghép men răng: Sự hình thành của các mảng bám sẽ làm mòn lớp men răng, khiến răng suy yếu. Để khắc phục tình trạng này, nha sĩ sẽ thực hiện quá trình ghép men răng từ xương tổng hợp hoặc hiến tặng.
• Ứng dụng men răng tái sinh: bác sĩ đặt một loại gel đặc biệt chứa các protein có trong men răng vào chân răng có nướu bị viêm. Sự bổ sung những protein này sẽ kích thích xương và mô mềm tại đây phát triển khỏe mạnh.

6. Thói quen giúp phòng ngừa bệnh nha chu

Để duy trì sức khỏe răng miệng cũng như ngăn ngừa bệnh viêm nha chu và các bệnh răng miệng khác, các chuyên gia nha khoa khuyến khích mọi người nên tập một số thói quen tốt như:

• Đến gặp nha sĩ định kỳ 2 lần/năm để kiểm tra sức khỏe răng miệng, đồng thời vệ sinh răng đúng cách.
• Sử dụng bàn chải mềm để đánh răng. Đừng quên thay bàn chải sau mỗi 3 – 4 tháng sử dụng.
• Đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, có thể nhiều hơn nếu bạn thường xuyên ăn vặt.
• Sử dụng nước súc miệng kết hợp với đánh răng nhằm loại bỏ hoàn toàn những mảng bám giữa các răng.
• Làm sạch kẽ răng bằng chỉ nha khoa, hay tăm nước, hạn chế sử dụng tăm xỉa răng.