Sâu răng sữa ở trẻ em là bệnh lý rất phổ biến hiện nay khiến trẻ đau nhức, khó chịu và ăn uống khó khăn. Vậy răng sữa bị sâu có nên nhổ hay không? Điều trị như thế nào? Cùng Nha Khoa Dr Thuần tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ

Theo thống kê của các tổ chức y tế, tỷ lệ trẻ bị sâu răng sữa ở trẻ khá phổ biến ở Việt Nam (chiếm hơn 50%). Sâu răng xảy ra khi mảng bám thức ăn tích tụ lâu ngày ăn mòn men răng và tạo ra lỗ sâu. Có rất nhiều nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ, có thể kể đến như:

• Trẻ ăn quá nhiều đồ ngọt: Do răng sữa cấu tạo men và ngà mỏng hơn ở răng cố định rất nhiều. Mà trẻ nhỏ hầu hết đều yêu thích bánh kẹo, nước ngọt…trong khi ý thức vệ sinh răng miệng lại chưa tốt. Do đó, các vi khuẩn có hại dễ dàng xâm nhập và gây ra tình trạng sâu.
• Vệ sinh răng miệng không sạch sẽ: Tình trạng lười đánh răng hoặc đánh răng qua loa rất dễ thấy ở trẻ nhỏ. Khi bố mẹ lơ là, không thúc giục, trẻ có thể sẽ không tự giác vệ sinh răng miệng hoặc chỉ chải răng qua loa, không đúng kỹ thuật khiến các mảng bám từ thức ăn thừa không được loại bỏ sạch sẽ.

• Bú bình thường xuyên vào ban đêm: Đây là thói quen mà rất nhiều cha mẹ “luyện” cho con từ bé. Điều này vô tình khiến cho sức khỏe răng miệng của bé bị ảnh hưởng ngay từ khi xuất hiện những chiếc răng sữa đầu tiên.
• Cha mẹ không đưa con đến khám răng định kỳ với nha sĩ nên không phát hiện kịp thời khi răng trẻ bắt đầu có dấu hiệu sâu.
• Có nghiên cứu chỉ ra rằng, trong quá trình mang thai, khi người mẹ mắc phải các bệnh răng miệng như viêm nướu, viêm nha chu thì em bé cũng dễ bị khiếm khuyết men răng. Đó là do vi khuẩn lây truyền từ mẹ sang con khi trẻ còn nằm trong bụng mẹ.

2. Răng sữa bị sâu có nên nhổ hay không?

Răng sữa bị sâu có thể khiến trẻ gặp phải những cơn đau nhức khó chịu và việc ăn uống cũng trở nên khó khăn hơn.Vậy câu hỏi mà nhiều phụ huynh đặt ra là: “Liệu răng sữa bị sâu có nên nhổ không?” Điều này còn tùy thuộc vào mức độ sâu răng của trẻ. 

Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ căn cứ vào tuổi của trẻ, tình trạng răng để quyết định răng sữa đó có nên nhổ không. Bởi lẽ việc nhổ răng sữa quá sớm cũng có những ảnh hưởng tiêu cực cho trẻ. Khi một răng sữa bị nhổ sớm, lỗ chân răng có thể bị bít lại và chai lì khiến mầm răng vĩnh viễn bên dưới mọc lên khó hơn, dẫn đến răng mọc chậm, mọc lệch, thậm chí ảnh hưởng đến cả sự phát triển xương hàm của trẻ.

Các phương pháp điều trị bảo tồn sẽ giúp giữ lại hàm răng đầy đủ cho trẻ, đảm bảo các chức năng ăn nhai, phát âm, thẩm mỹ, giữ khoảng cho răng vĩnh viễn và phát triển xương hàm.

Do đó, nếu vẫn có thể điều trị được thì không nên nhổ răng sữa bị sâu của trẻ đi, nên được giữ cho chúng nguyên vẹn đến khi rụng một cách tự nhiên. Căn cứ vào mức độ sâu của răng sữa, có thể chia làm 3 trường hợp như sau:

• Trường hợp răng sữa mới chớm bị sâu: Sau khi vệ sinh, bác sĩ có thể dùng thuốc điều trị sâu răng và chấm vào chỗ bị sâu để sát khuẩn, giảm đau. Trường hợp này hoàn toàn không đáng lo ngại và vẫn giữ được răng nguyên vẹn cho trẻ.
• Trường hợp răng sữa của trẻ bị sâu nặng: Tùy vào vị trí và tình trạng bị sâu, nha sĩ có thể loại bỏ phần sâu răng và trám lỗ sâu để bảo tồn chức năng ăn nhai và thẩm mỹ cho bé.
• Trường hợp trẻ bị sâu răng quá nặng: Với răng bị sâu quá nặng, những phần sâu đen đã ăn sâu vào tủy, không thể điều trị bằng các biện pháp nha khoa như trên thì trẻ sẽ được chỉ định nhổ răng sữa bị sâu để không làm ảnh hưởng đến nướu và lây sang răng khác.

3. Hậu quả khi răng sâu không được điều trị

Một số phụ huynh chủ quan tình trạng sâu răng sữa ở trẻ vì cho rằng trước sau gì răng sâu đó cũng được thay thế bởi răng vĩnh viễn. Thế nhưng, đây lại là quan niệm sai lầm. Trẻ có thể gặp phải nhiều vấn đề nghiêm trọng về răng miệng nếu răng sữa bị sâu không được điều trị kịp thời, cụ thể như:

– Vi khuẩn từ ổ sâu trên răng sữa có thể xâm nhập vào nướu và mầm răng vĩnh viễn bên dưới, trước sẽ gây ra viêm nhiễm khiến trẻ đau nhức, sau sẽ ảnh hưởng đến sự mọc răng trong tương lai.

– Một trong những vai trò quan trọng của răng sữa là giữ khoảng cho răng vĩnh viễn. Nếu răng sữa bị sâu quá mức, không thể giữ lại hay kể cả trường hợp không phải nhổ nhưng do răng sữa bị sâu sẽ yếu hơn các răng bình thường cũng có thể bị rụng sớm gây ảnh hưởng đến sự mọc răng vĩnh viễn sau này, khiến răng mọc lệch, lệch khớp cắn,…

– Khi bị sâu răng, chức năng ăn nhai sẽ bị suy giảm do những cơn đau nhức làm trẻ ăn không ngon miệng, biếng ăn, điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ.

– Khi không được điều trị kịp thời, sâu răng sữa có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm tủy, viêm quanh chóp, viêm xương hàm, áp xe,…

– Khi răng sữa sâu nặng phải nhổ quá sớm làm cho hàm xuất hiện vị trí khuyết, ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát âm và giao tiếp của trẻ. Kể cả trường hợp không phải nhổ nhưng do răng sữa bị sâu sẽ yếu hơn các răng bình thường cũng có thể bị rụng sớm.

Cứ nghĩ sâu răng ở trẻ nhỏ chỉ đơn giản giống như bệnh cảm cúm thông thương nhưng bệnh gì cũng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ xấu ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Do vậy, khi không được điều trị răng sâu kịp thời cũng có thể để lại hậu quả nghiêm trọng cho bé.

4. Cần làm gì khi trẻ bị sâu răng sữa?

Khi phát hiện ra con bạn có dấu hiệu bị sâu răng, thay vì thắc mắc “Trẻ bị sâu răng có nên nhổ không?” hãy đưa con đến ngay phòng khám nha khoa để được các bác sĩ thăm khám. Tùy vào tình trạng răng của bé mà bác sĩ sẽ có những cách xử lý thích hợp.

• Trám răng phòng ngừa: Khi răng sữa mới chớm sâu hoặc sâu với diện tích nhỏ, để ngăn ngừa bị lan rộng, bác sĩ sẽ trám răng nhằm loại bỏ “mầm sâu” không cho lan ra các vị trí khác.

• Trám răng hoặc điều trị tủy: Trường hợp bé bị sâu răng vào lớp ngà, sau khi trám răng lấy sạch ngà sâu, tùy vào vị trí và tình trạng lỗ sâu nha sĩ sẽ xác định xem tủy răng có bị ảnh hưởng hay không rồi sẽ đưa ra phương án điều trị thích hợp.

• Mão răng: trong một số trường hợp, khi tình trạng răng sâu quá nặng, răng bị vỡ lớn, không thể giữ được miếng trám thì một chiếc mão bằng thép không gỉ sẽ là sự lựa chọn tối ưu cả về thẩm mỹ và chức năng cho bé.

• Nhổ răng: đây là giải pháp cuối cùng khi không thể điều trị bằng các biện pháp trên đối với tình trạng răng sâu quá nặng, phần sâu đã ăn sâu vào tủy. Một khi để con bị sâu đến mức độ này, cha mẹ không phải thắc mắc răng sữa bị sâu có nên nhổ hay không nữa mà trường hợp này là “phải nhổ”.

Để giữ khoảng cho răng vĩnh viễn của trẻ mọc lên thuận lợi, bác sĩ sẽ cố gắng giữ lại răng sữa cho bé. Tuy nhiên, khi răng bị sâu quá nặng, nếu để lại sẽ khiến cho trẻ gặp phải nhiều bệnh lý răng miệng nguy hiểm nên bác sĩ bắt buộc phải nhổ đi. Do vậy, cha mẹ hãy để ý nếu phát hiện con có dấu hiệu sâu răng hãy đưa con đến nha khoa thăm khám ngay để bác sĩ có biện pháp điều trị kịp thời và giữ lại răng cho con.

5. Cách phòng ngừa sâu răng ở trẻ

Sâu răng sữa có những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sinh hoạt hằng ngày của trẻ sau này và khi lớn lên. Tuy nhiên, các bố mẹ có thể hoàn toàn giúp con phòng ngừa bằng những cách sau đây:

Vệ sinh răng miệng sạch sẽ hàng ngày

Nhiều cha mẹ lầm tưởng rằng khi trẻ mọc đủ hết răng mới cần chải răng kỹ. Tuy nhiên, điều đó là hoàn toàn không đúng. 

Kể cả khi trẻ bắt đầu mọc 1-2 chiếc răng sữa đầu tiên, cha mẹ cũng cần vệ sinh răng miệng cho con sạch sẽ bằng gạc hoặc bàn chải lông mềm. Khi trẻ đã biết tự mình đánh răng, cần hướng dẫn thật kỹ hoặc hỗ trợ để giúp trẻ đánh răng thật sạch.

Khám răng định kỳ cho trẻ mỗi 3-6 tháng

Việc gặp gỡ các bác sĩ nha khoa thường xuyên giúp cha mẹ phát hiện kịp thời những bất thường răng miệng cho trẻ, không chỉ riêng sâu răng mà còn có sự phát triển răng. Điều này giúp ta hạn chế thấp nhất những bệnh lý về răng miệng có thể xảy ra cho trẻ.

Hạn chế cho bé ăn thức ăn có nhiều đường

Những loại đồ ăn nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt cần kiểm soát và hạn chế cho bé ăn vì nếu không vệ sinh sạch sẽ thì  đường sẽ là một trong những yếu tố khiến sâu răng dễ phát triển hơn. 

Ngay cả khi bé bú hoặc uống sữa, mẹ cũng nên cho trẻ tráng miệng bằng nước lọc.

Khuyến khích trẻ ăn nhiều rau củ, trái cây

Rau củ và trái cây không chỉ tác động tích cực đến sức khỏe tổng thể của bé mà còn có thể bảo vệ cho răng miệng cho bé một cách tốt nhất góp phần duy trì một hàm răng khỏe mạnh. Trong rau củ có rất nhiều các chất vitamin và dinh dưỡng tự nhiên tốt cho men răng, chất xơ có trong rau củ còn giúp làm sạch răng ngăn ngừa bệnh sâu răng và sự hình thành của cao răng.

Để giúp cho trẻ có hàm răng chắc khỏe, Nha khoa Dr Thuần và Cộng sự với hơn 20 năm kinh nghiệm trong chữa trị những trường hợp nha khoa phức tạp tại Ninh Bình là địa chỉ chăm sóc răng miệng uy tín cho trẻ nhỏ với:

• Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, có trình độ chuyên môn cao và đều tốt nghiệp từ khoa Răng Hàm Mặt của ĐH Y Hà Nội.
• Khu vực phòng khám và khu vực chỉnh hình được thường xuyên vô khuẩn, sát trùng đảm bảo an toàn cho người thực hiện. 
• Các vật dụng y tế cũng được sát khuẩn trước mỗi ca chỉnh hình, giảm thiểu tối đa nguy cơ nhiễm khuẩn chéo trong quá trình thực hiện.
• Công nghệ nha khoa tiên tiến, quy trình chuẩn Quốc tế đảm bảo an toàn và chất lượng từng dịch vụ
• Tại đây, các chuyên gia sẽ cân nhắc đưa ra phương án phù hợp nhất giúp bảo đảm yếu tố thẩm mỹ, chức năng ăn nhai, sức khỏe răng miệng tốt nhất cho bé.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc về sâu răng sữa ở trẻ, các vấn đề nha khoa khác, hãy liên hệ với Nha khoa Dr Thuần theo các phương thức dưới đây:

• Sđt:  02293 610 222 – 0912 869 838

• Fanpage: Nha Khoa Dr Thuần và Cộng Sự – Tp Ninh Bình

• Website: https://nhakhoadrthuan.com/ 

• Email:  nkdrthuan@gmail.com 
• Địa chỉ:  94 Vân Giang, Thành phố Ninh Bình